Over Antoinette
Schrijven
Schrijven begon als een smeltstroompje onderaan een gletsjer. Agendaatjes met aantekeningen, die met de jaren uitgebreider werden. Reisverslagen in schriftjes gekocht in de winkel van een dorpje met vijf huizen. Met schrijven hield Antoinette niet alleen het straatbeeld maar ook de geuren en kleuren vast.
In de jaren op een advocatenkantoor was geen plaats voor ruis en franje. Daar ging het om exact formuleren en de kern van de boodschap. In de twee daaropvolgende jaren
in Boston kregen observaties en beschrijvingen juist weer ruim baan. Met lange brieven trok zij familie en vrienden het leven aan de Amerikaanse oostkust in.
De brieven
Na terugkeer in Nederland kreeg Antoinette op een zonnige lenteochtend mappen met brieven uit de familie. Tussen de luiers en het pendelen naar school door ontcijferde zij wat honderd jaar geleden vanuit Nederland, Indië en Parijs met ganzenveer op luchtpostpapier was geschreven. Ze bleef zitten met onbegrijpelijke afkortingen, verwijzingen en initialen van onbekenden.
In Haarlem vond Antoinette in regionale kranten en archieven de antwoorden op haar vragen en de feiten die het verhaal driedimensionaal maakten. De losse eindjes werden een geheel. De deur opende zich naar de wereld waar Helena verliefd was geworden. Waar zij zich niet liet inkapselen door het korset van conventies en waar zij besluiten nam, die zelfs in onze tijd uitzonderlijk zijn.
Jouw Helena
Het instrumentarium was te gebrekkig om het verhaal, dat uit het onderzoek naar voren kwam, vorm te geven. Daar bracht Antoinette verandering in met verschillende cursussen. Zij oefende haar schrijversgereedschap met de familiegeschiedenissen, die zij op verzoek optekende. Het boek-schrijf-traject dat zij onder leiding van Anna van Strien volgde, gaf de duw die het verhaal nodig had.
Schrijven leer je door het veel te doen. Haar schrijfclub daagt haar maandelijks uit met blogs, korte verhalen en hoofdstukken om kritisch te kijken naar wat zij zelf schrijft. Al die geschreven stukken, die in de digitale prullenmand verdwijnen, zijn vingeroefeningen voor haar pen. Met verbazing kijkt zij terug op hoe Helena’s verhaal uitgegroeid is tot ‘Jouw Helena’.
Geschiedenis
Mijn schrijven begon zoals een smeltstroompje onderaan een gletsjer hoog in de bergen. Agendaatjes met aantekeningen, die naarmate ik ouder werd, steeds uitgebreider werden. Als dertienjarige perste ik mijn liefdesverdriet tussen data in. Ik hield reisverslagen bij in schriftjes, die ik het liefst kocht in de enige winkel van een dorpje van vijf huizen. Het brood lag met een beetje groente voorin en de rookwaren achter de kassa. Achterin was het een drogisterij annex kantoorboekhandel. Door te schrijven hield ik op mijn netvlies het straatbeeld vast, net als de geuren en kleuren die elk land eigen zijn.
Een aantal jaren werkte ik op een advocatenkantoor waar geen plaats was voor ruis en franje. Ik leerde exact formuleren en de kern van de boodschap scherp stellen.
In de dikke twee jaar dat ik in Boston woonde, kregen familie en vrienden lange brieven, waarmee ik hen mijn leven aan de wonderlijke Amerikaanse oostkust introk.
De verhuizing
Bij terugkeer in Nederland verhuisden we naar Rotterdam. Op een zonnige lenteochtend kreeg ik mappen met brieven, die na het overlijden van een achternicht waren gevonden. Het viel niet mee om tussen de luiers en het pendelen naar school te ontcijferen wat een honderd jaar geleden vanuit Indië met ganzenveer op luchtpostpapier was geschreven. Het bleken openhartige verhalen over hoe zij in het leven stonden. Ik bleef zitten met onbegrijpelijke afkortingen en verwijzingen en initialen van onbekenden.
Onze verhuizing naar de omstreken van Haarlem opende de deur naar de wereld waar Helena verliefd was geworden. Waar zij zich niet liet inkapselen door het korset van conventies en waar zij besluiten nam, die zelfs in onze tijd uitzonderlijk zijn. In lokale kranten vond ik details die het verhaal driedimensionaal maakten en kregen de losse eindjes een antwoord.
Schrijven blijf je ontwikkelen
Mijn schrijfsels waren onvoldoende om het verhaal, dat uit het onderzoek naar voren kwam, vorm te geven, maar daar brachten verschillende cursussen verandering in. Ik oefende mijn nieuwe schrijversgereedschap met de familiegeschiedenissen, die ik op verzoek optekende. Het boek-schrijf-traject dat ik onder leiding van Anna van Strien deed, gaf precies de duw die ik nodig had.
Schrijven blijf je ontwikkelen: mijn schrijfclub daagt me maandelijks uit met hun blogs, korte verhalen en hoofdstukken om kritisch te kijken naar wat ik schrijf. Al die geschreven stukken die ik wegdeed omdat ‘het nergens op sloeg’ waren niet voor niets. Met verbazing kijk ik terug op hoe ‘Helena’ is gegroeid.